Coriandrum sativum L. (Coriander) Κορίανδρος

Οικογένεια: Apiaceae (Carrot family)

Είδος: Coriandrum sativum L.

Περιγραφή:

Το γένος Coriandrum περιλαμβάνει καλλιεργούμενα φυτά C. sativum και αυτοφυή είδη του C. tordylium. Ο κορίανδρος είναι μονοετής πόα με έντονη οσμή. Την περίοδο της άνθησης τα φυτά μπορούν να φτάσουν σε ύψος 20-140cm. Ο βλαστός είναι όρθιος με χρώμα πράσινο ενώ την περίοδο της άνθησης γίνεται βιολετί ή και κόκκινο. Ο βλαστός των ώριμων φυτών είναι κούφιος, ενώ η διάμετρος του βλαστού στη βάση της ρίζας είναι πάνω από 2cm. Φύλλα σύνθετα κατ’ εναλλαγή, με τρία φυλλάρια έλλοβα -3 ή και περισσότερους οδοντωτούς λοβούς. Τα φύλλα την περίοδο της άνθησης γίνονται βιολετί ή και κόκκινα. Η ταξιανθία είναι ένα σύνθετο σκιάδιο (umbel). Τα άνθη έχουν 5 πέταλα, χρώματος ροζ ή μερικές φορές λευκό. Ο καρπός είναι σφαιρικός ή οβάλ με διάμετρο πάνω από 6mm.

Κλίμα –έδαφος:

Αναπτύσσεται σε κλίματα εύκρατα άλλα και ηπειρωτικά. Η καλλιέργεια του κορίανδρου δεν επηρεάζεται από τη διάρκεια της μέρας. Προτιμά εδάφη γόνιμα, ενώ την πρώτη περίοδο ανάπτυξης του απαιτεί ικανοποιητική ποσότητα υγρασίας, μετά την ανάπτυξη του βλαστού όμως είναι πολύ ανθεκτική στην ξηρασία και θεωρείται ξηρική καλλιέργεια. Υψηλές θερμοκρασίες και ηλιοφάνεια την περίοδο της ανθοφορίας αυξάνουν την περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο.

Πολλαπλασιασμός:

Α) Σπόρο: Πολλαπλασιάζεται με σπόρο με απευθείας σπορά στο χωράφι. Οι αποστάσεις φύτευσης 50-80 cm μεταξύ των γραμμών και 7-10 cm πάνω στη γραμμή. Επομένως απαιτούνται από 300g (μικρόκαρπες) έως και 2 kg (μεγαλόκαρπες) ανάλογα με το βάρος των καρπών. Σπέρνονται με πνευματική μηχανή από μέσα Φεβρουαρίου- μέσα Μαρτίου. Σε θερμοκρασία 15-17 0C τα φυτά μπορούν να φυτρώσουν μέσα σε 2 βδομάδες.

Καλλιεργητικές φροντίδες:

Καταπολέμηση ζιζανίων: Με σκαλίσματα 2 φορές το πρώτο όταν τα φυτά αποκτήσουν ύψος 10 cm και το δεύτερο όταν ξαναβγούν ζιζάνια.

Προετοιμασία χωραφιού: Βαθύ όργωμα, φρεζάρισμα.

Λίπανση: Με εδαφολογική ανάλυση προσδιορίζεται η αναγκαιότητα ή μη της χρήσης λιπασμάτων. Συνήθως η απόδοση της καλλιέργειας αυξάνεται με την προσθήκη Ρ και Κ, ενώ το Ν δεν ασκεί ιδιαίτερη επίδραση στην απόδοση.

Ασθένειες - Μύκητες:. Pseudomonas syringae pv. coriandricola, προκαλεί νεκρώσεις και μειώνει τον αριθμό των καρπών. Ramularia coriandri, Fusarium oxysporum

Συλλογή – Απόδοση:

Τα φυτά συλλέγονται 1 βδομάδα πριν την πλήρη ωρίμανση και αφήνονται στο χωράφι να ξεραθούν (γιατί οι καρποί δεν ωριμάζουν ταυτόχρονα). Κατόπιν αλωνίζονται με θεριζοαλωνιστική μηχανή σιταριού στην οποία έχουμε κάνει κάποιες τροποποιήσεις στα κόσκινα και στο μπροστινό τμήμα κοπής. Συνήθως η συγκομιδή γίνεται Ιούνιο. Η μέγιστη απόδοση σε καρπό φτάνει τα 300 kg/στρ., ενώ η μέση απόδοση κυμαίνεται 150-200 kg/στρ. Οι καρποί αποθηκεύονται όταν η υγρασία βρίσκεται περίπου στο 9%.

Αιθέριο έλαιο:

Η χρήση των καρπών του κορίανδρου σχετίζεται με τη χημική του σύσταση. Τα πιο σημαντικά συστατικά είναι τα αιθέρια έλαια και τα λίπη. Τα αιθέρια έλαια από τους καρπούς του κορίανδρου που έχουν υποστεί ξήρανση κυμαίνονται από 0,03-2,6%, ενώ για τα λίπη από 9,9-27,7%.

Τα κύρια συστατικά του αιθερίου ελαίου του κορίανδρου είναι: linalool, a-pinene, g-terpinene, geranylacetate, camphor, geraniol. Τα κύρια συστατικά των λιπών οξέων είναι: petroselinic acid, linoleic acid, oleic acid, palmitic acid.

Ιδιότητες-χρήσεις:

Ο κορίανδρος χρησιμοποιείται για φαρμακευτική χρήση αλλά και στα τρόφιμα. Τα αιθέρια έλαια και τα λιπαρά οξέα του καρπού χρησιμοποιούνται είτε χωριστά είτε μαζί. Αφού πάρουμε τα αιθέρια έλαια με απόσταξη παίρνουμε τα λιπαρά οξέα είτε μηχανικά είτε με εκχύλιση.

Τα αιθέρια έλαια του κορίανδρου για τον αρωματισμό προϊόντων της βιομηχανίας τροφίμων και στην σαπωνοποιία. Η αρχική χρήση του στη βιομηχανία τροφίμων ήταν τα λικέρ, στη κόλα και στις σοκολάτες.

Ο κορίανδρος παράγει μεγάλη ποσότητα νέκταρ και προσελκύει πολλά διαφορετικά έντομα για την γονιμοποίηση του άνθους που έχει μεγάλη οικονομική και οικολογική σημασία. Υπολογίζεται ότι από 1 ha μπορούν οι μέλισσες να συλλέξουν γύρω στα 500 kg μέλι.

Το αιθέριο έλαιο των καρπών του χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική λόγω της ηρεμιστικής του δράσης. Οι καρποί του κοριάνδρου χρησιμοποιούνται σαν καρυκεύματα. Τα φύλλα του κορίανδρου λόγω της διαφορετικής -σε σχέση με τους καρπούς- και ιδιαίτερης οσμής τους χρησιμοποιούνται σαν καρύκευμα σε ποικιλία πιάτων (σούπες, σαλάτες, ντρέσιγκ).