Capparis spinosa L. Κάππαρη

Οικογένεια: Capparidaceae

Είδος: Capparis spinosa L

Περιγραφή:

Είναι αγκαθωτός πολυετής θάμνος ύψους 1-1,50 m με πολλούς βλαστούς λείους χρώματος στη βάση των καφεκόκκινου, που μερικοί είναι πλάγιοι και άλλοι όρθιοι, με φύλλα εναλλασσόμενα παχιά, γυαλιστερά ωοειδή έως και οβάλ. Εκατέρωθεν του κολεού των φύλλων φέρουν 2 μικρά κίτρινα αγκάθια. Η ανθοφορία της ξεκινάει το Μάιο και φτάνει μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου ενώ τα άνθη της έχουν 4 μεγάλα σέπαλα με 4 λευκά-ροζ πέταλα και πολυάριθμους βιολετί στήμονες. Οι καρποί είναι ράγα, σχήματος αχλαδιού, χρώματος γκρι έως και καφέ και όταν ο καρπός ωριμάσει σχίζεται και φαίνονται πολλά σπέρματα.

Κλίμα –έδαφος:

Η κάππαρη δεν αναπτύσσεται σε εδάφη πολύ αργιλώδη ή/και αμμώδη. Προτιμά εδάφη μέσης σύστασης, καλά αποστραγγιζόμενα ασβεστώδη, χαλικώδη. Μπορεί να αναπτυχθεί και σε φτωχά εδάφη. Ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο χειμώνα. Τη συναντούμε από παραθαλάσσιες έως και σε υψόμετρο 900 m.

Πολλαπλασιασμός:

Α) Σπόρος:

Ο σπόρος της γενικά έχει μικρή βλαστική ικανότητα.

1ος τρόπος: Ο σπόρος, καθαρίζεται, τοποθετείται σε Θειικό Οξύ (98%) για 15 λεπτά, μετά πλένεται σε άφθονο νερό και μετά μπαίνει σε διάλυμα γιββερελίνης για μια ώρα.

2ος τρόπος: Για να φυτρώσουν οι σπόροι μουσκεύονται για ένα 24ωρο σε νερό θερμοκρασίας 40 οC και μετά τοποθετούνται στο ψυγείο για 2 μήνες τυλιγμένοι με βρεγμένο ύφασμα. Πριν σπαρθούν επανατοποθετούνται σε νερό για 12 ώρες.

Β) Μοσχεύματα: Θεωρείται ο καλύτερος τρόπος πολλαπλασιασμού. Σαν μοσχεύματα επιλέγουμε χονδρά κλαδιά, πάχους 1,5 εκ. και άνω, που κόβονται τέλος φθινοπώρου έως το τέλος του χειμώνα και αμέσως μετά τοποθετούνται για ριζοβολία. Ριζοβολεί περίπου το 40% των μοσχευμάτων. Με τη χρήση ορμονών ριζοβολίας το ποσοστό μπορεί να φθάσει το 70%.

Παίρνονται μοσχεύματα κατά Ιούλιο.

Η εποχή φύτευσης της κάππαρης είναι η περίοδος Φεβρουαρίου-Μαΐου. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 2 m μεταξύ των γραμμών και 1-1,5 m τα φυτά πάνω στη γραμμή.

Καλλιεργητικές φροντίδες:

Καταπολέμηση ζιζανίων: Με σκαλίσματα.

Προετοιμασία χωραφιού: Όργωμα, και μετά σβάρνισμα.

Άρδευση: Είναι ξηρική καλλιέργεια και οι ανάγκες σε άρδευση είναι περιορισμένες.

Εχθροί-ασθένειες: Προσβάλλεται συνήθως από το έντομο Pieris brassicae.

Συλλογή – Απόδοση:

Η κάππαρη καλλιεργείται για τα μπουμπούκια των ανθέων της, τα οποία συλλέγονται όταν έχουν μέγεθος από 7-15 mm. Οι βλαστοί της κάππαρης δε συλλέγονται τον πρώτο. Η κάππαρη φθάνει στην πλήρη παραγωγή της τον τρίτο χρόνο. Το μάζεμα των βλαστών ξεκινάει από αρχές Απριλίου έως και τέλος Μαΐου, ενώ του καρπού αρχίζει από το Μάιο και διαρκεί μέχρι τον Αύγουστο. Γίνονται 9-12 συλλογές / 8-12 μέρες.

Καλό είναι οι κάπαρες να συλλέγονται καθημερινά, δεδομένου ότι οι νεώτεροι οφθαλμοί ανθέων (μέγεθος περίπου όσο των μπιζελιών) έχουν καλύτερη ποιότητα. Οι κάπαρες αξιολογούνται ανάλογα με το πόσο μικρό είναι το μέγεθός τους.

Αιθέριο έλαιο:

Κύριο συστατικό του αιθερίου ελαίου που παίρνεται από τα φύλλα και τα ανθοφόρους οφθαλμούς είναι το methyl isothiocyanate.

Ιδιότητες-χρήσεις:

Οι τρυφεροί βλαστοί της κάππαρης, οι ανώριμοι οφθαλμοί και οι καρποί της διατηρούνται σε άλμη και ξίδι και χρησιμοποιούνται ως καρυκεύματα.

Ορεκτικό, τονωτικό, αντιαναιμικό, αφροδισιακό, διουρητικό και αντιαρτηριοσκληρωτικό. Χρησιμοποιείται για την αρθρίτιδα γιατί παρουσιάζει αναλγητική, αντιφλογιστική δράση.